Pankreas Kanseri Neden Bu Kadar Öldürücü?
Dr. Mustafa ÜYE
Pankreas kanseri, en tehlikeli ve öldürücü kanser türüdür. Bunu hem sağlık çalışanları hem de halk bilir. Çoğu zaman, kanser tanısı aldıktan sonra 5 yıllık sağ kalım oranı %10'dan daha düşük olmaktadır.
Pankreas kanseri neden tedaviye bu kadar dirençli? En agresif ve ölümcül kanser türlerinden biri. Bu hastalığın tedaviye dirençli olmasının en büyük nedenlerinden biri, tümörü saran ve "stroma" adı verilen destek dokusu. Bu dokuda bulunan fibroblast hücreleri, tümörün büyümesini kolaylaştırıyor ve tedavilere karşı koruma sağlıyor.
Yeni Keşif: Galectin-1 Proteini Sandığımızdan Daha Güçlü
Barselona’daki yeni bir çalışmada, Galectin-1 adlı bir proteinin fibroblastların sadece dış çevresinde değil, hücre çekirdeği içinde de aktif olduğu keşfedildi.
Bu protein, hücrelerin DNA’sını değiştirmeden genlerin nasıl çalıştığını etkileyen epigenetik mekanizmaları devreye sokuyor. Özellikle KRAS adlı bir geni aktif hale getiriyor ki bu gen, pankreas kanseri hastalarının %90’ında mutasyona uğramış ve tümörün kontrolden çıkmasında kilit rol oynuyor.
Yeni Tedavi Hedefi: Hücre Çekirdeğindeki Düşman
Bu keşif, tedavi stratejilerinde köklü bir değişiklik gerektirebilir. Daha önce yalnızca fibroblastların dışarıya salgıladığı Galectin-1 proteinini engellemeye çalışan bilim insanları, artık hücre içindeki versiyonunu da durdurmamız gerektiğini söylüyor.
Araştırmacılar laboratuvar ortamında hem Galectin-1’i hem de KRAS genini baskılayan yöntemleri denedi ve fibroblastların tümörle olan iş birliğini durdurabildiklerini gösterdi. Bu, pankreas kanseri için umut vadeden yeni tedavi kombinasyonlarının kapısını aralayabilir.
Neden Önemli?
Galectin-1 sadece tümör büyümesini desteklemekle kalmıyor; aynı zamanda:
-
Bağışıklık sistemine karşı direnç gösteriyor
-
Yeni damar oluşumuna katkı sağlıyor. Bu yüzden, hem dışarıdaki hem içerideki Galectin-1’i hedefleyen tedaviler çok yönlü bir antikanser etki yaratabilir.
Bu Araştırma Neler Öğretti?
Pankreas kanserinin bu kadar ölümcül olmasının nedenlerinden biri, destek hücrelerinin içindeki Galectin-1 proteini. Bu protein susturulursa, kanserin en büyük destekçisi ortadan kaldırılmış olabilir.
Pankreas kanseri ile mücadele eden ya da yakınları bu hastalığa yakalananlar için umut verici bir araştırma olarak yorumladım ben. Sorunu tespit edebilmek, çözümü daha da kolaylaştıracaktır. Yakında daha güzel haberlerin gelmesini dilerim.
Kaynak: PNAS (2 Nisan 2025)
