Soğuk Havalar Diyete Başlamayı Erteletiyor

Hava sıcaklığı kilo verme davranışlarımızı etkiler mi? Soğuk havalarda kilo vermeye niyet etmek bile daha zor oluyor. Herkes yeni bir başlangıç yapmak ister... Daha sağlıklı bir beden, daha enerjik bir ruh ve daha mutlu bir hayat. Ancak bazen sadece niyet bile üşür.

Massachusetts Amherst ve American University araştırmacılarının yaptığı yeni bir çalışma, kilo verme çabasının sadece irade değil, hava durumu ile de iç içe olduğunu gösteriyor.

Bu araştırma, sıcaklık düştükçe insanların sağlıklı alışkanlıklardan uzaklaştığını ortaya koyuyor. Soğuk havalarda (20°C’nin altında) yalnızca vücutlar değil, niyetler de sarılıyor battaniyelere... Kilo verme arzusu, egzersiz isteği ve hatta meyve-sebze tüketimi bile azalıyor. Ama güneş yüzünü gösterdiğinde, birden hareket başlıyor. 

Termometre 25°C’nin üzerine çıktığında, insanlar daha çok dışarı çıkıyor, daha çok hareket ediyor ve sağlıklı yaşam için adım atıyor.

Hava mı Ruh Hali mi?

Araştırmanın yazarı: “En soğuk günden en sıcak güne geçildiğinde, kilo vermeye dair davranışlarda %7’ye yakın bir fark görüyoruz. Sadece hava durumuna bağlı olarak.”
Bu, küçük gibi görünse de aslında çok şey söylüyor: İnsan, doğayla düşündüğümüzden çok daha derin bir bağ içinde.

Araştırma, ABD genelinde milyonlarca insanın 1991–2010 yılları arasında verdiği anket yanıtlarını inceledi. Anket günündeki yerel sıcaklıklarla eşleştirilen veriler, insanların ruh halleri ve sağlık davranışları arasındaki ince çizgileri gün yüzüne çıkardı.

Soğukta Vazgeçenler En Çok Yardıma İhtiyaç Duyanlar

En çarpıcı bulgu ise şu: Aşırı kilolu ve obez bireyler, soğuk günlerde kilo verme konusunda en az girişimde bulunanlar; ancak hava ısındığında en çok harekete geçen grup yine onlar oluyor. Belki de bu bize şunu söylüyor: Motivasyonun en çok gerektiği zaman, içsel enerjinin en zor bulunduğu zaman oluyor.

Ancak araştırmacılar bu kısa süreli çabaların vücut ağırlığında kalıcı bir değişim yaratmadığını da belirtiyor. Çünkü gerçek değişim, hava gibi gelip geçici değil, alışkanlık gibi köklü olmalı.

Çözüm Nerede? Umut Nerede?

Çalışmanın bir yazarı, özellikle soğuk havalarda, insanları sağlıklı gıdalar tüketmeye ve harekete teşvik eden kampanyaların daha etkili olabileceğini vurguluyor. Çünkü aslında herkesin içinde bir kıvılcım var — bazen tek ihtiyaç, o kıvılcımı ateşleyecek doğru an, doğru destek.

Ama aynı zamanda uyarıyor: Gelişmekte olan ülkelerde durum daha karmaşık. Aşırı sıcaklar, tarım üretimini sekteye uğratıp sağlıklı besinlere erişimi zorlaştırabiliyor. Yani bu konu yalnızca bireysel değil, aynı zamanda küresel bir sorun.

Kısacası:

İnsanların yaşam tarzı kararları, yalnızca iradeye değil; güneşin gücüne, mevsimin ruhuna ve hayatın akışına bağlı. Ve belki de en çok, birinin bize “Haydi, şimdi başlama zamanı” demesine…

Ülkemizde de diyete başlangıç zamanlarının genelde bahar ve yaz aylarına geldiğini düşünürsek, araştırmanın bu davranışı ispatladığını düşünebiliriz.

Kaynak: Journal of Environmental Economics and Management (21 Şubat 2025)