Ne Kadar Erken Akıllı Telefon O Kadar Kötü Ruh Sağlığı
Dr. Mustafa ÜYE
Bu çalışma, gençlerde ilk akıllı telefonu edinme yaşı ile sonraki ruh sağlığı göstergeleri arasındaki ilişkiyi inceledi.
Küresel Mind Projesi verileri kullanılarak, gençlerin erken yaşta akıllı telefon sahibi olmalarının uzun vadeli etkileri araştırıldı. 18–24 yaş arasındaki 100.000’den fazla genç dahil edildi.
Katılımcıların zihin sağlığı, Mind Health Quotient (MHQ) araç seti ile değerlendirildi ve yaş gruplarına göre MHQ skorları karşılaştırıldı.
İlk telefon edinme yaşı ≤12 olanlar, 13–18 yaş arası edinenlerle mukayese edildi.
Başlıca Bulgular
Erken telefon sahibi olan gençlerde intihar düşünceleri, saldırganlık, gerçeklikten kopma, duygusal güçlüğü ve öz-değer düşüklüğü oranları anlamlı derecede yüksek bulundu.
12 yaş ve altında telefon edinenlerin MHQ skorları, 13–18 yaş arası edinenlere kıyasla daha düşük çıktı.
Etki Mekanizmaları
Araştırma, olumsuz sonuçların büyük kısmını şu faktörlerle ilişkilendirdi:
- Erken sosyal medya erişimi (%40)
- Siber zorbalık deneyimleri (%10)
- Uyku bozuklukları (%12)
- Aile içi iletişim sorunları (%13)
Öneriler
Araştırmacılar, 13 yaş altı kullanıcılar için akıllı telefon erişiminin kısıtlanmasını ve dijital okuryazarlık eğitimlerinin zorunlu hale getirilmesini öneriyor.
Ayrıca teknoloji firmalarının sorumluluk mekanizmalarını güçlendirmek ve kademeli erişim sınırlamalarıyla kritik gelişim pencerelerinde koruma sağlamak vurgulanıyor.
Özetle
Erken akıllı telefon edinmenin genç yetişkinlerde intihar düşünceleri ve duygusal düzenleme sorunları gibi ruhsal riskleri artırdığı tespit edildi. Dijital erişimin kontrollü düzenlenmesi ve eğitimle desteklenmesi, geleceğin zihin ve ruh sağlığını korumanın anahtarı olarak öne çıkıyor.
Kaynak (20 Temmuz 2025)
Her zaman duyduğumuz 13 yaşın altında telefon ve sosyal medya kullanımı olmamalı söyleminin bilimsel temelini açıklamış olduk. Sorunların; intihar, saldırganlık ve gerçeklikten kopma gibi çok ciddi olduğunu sizler de gördünüz. Bu konuda kanun koyucular, alt sınırı net belirlemeli ve kullanım çok kısıtlı tutulmalı diye düşünüyorum. Birkaç sorumlu ailenin kendi çabası, çocukları arkadaşlarının yanında farklı konuma düşürebilmek ve arkadaş gruplarından kopmalar yaşanabilmektedir. İdeali 13 yaş ve üzeri gibi görünüyor.
