Ergenlikte Fazla Uyku Daha Büyük Beyin ve İyi Zihin

Uyku kalitesinin en önemli göstergelerinden birisi, uyku süresidir. Bu araştırmada ergenlikteki uyku süresinin beyin ve zihinsel fonksiyonlara nasıl etkileri olduğu araştırılmış.

Cambridge Üniversitesi araştırmacıları; ergenlerde uyku süresi ve yatış saatinin, beyin yapısı, işlevi ve bilişsel performans üzerindeki etkilerini incelemiş.

• 11–12 yaş arası 3.200’ü aşkın ergenin akıllı saat uygulaması ile izlenen uyku verileri
• İki ek grup: 13–14 yaş arası 1.190 katılımcı
• Beyin hacmi ve fonksiyonları MR ile; bilişsel performans dil, okuma, problem çözme ve dikkat testleri ile değerlendirildi.

3 Uyku Grubu

Önemli Bulgular

• Beyin Hacmi ve Fonksiyon:
  Grup 3 > Grup 2 > Grup 1 (en büyükten en küçüğe)
• Bilişsel Test Performansı:
  Grup 3 en yüksek, Grup 1 en düşük puanlar
• Kalp Atış Hızı:
  Grup 3’te en düşük; Grup 1’de en yüksek
• Sınıf başarımında (not ortalaması) gruplar arası fark yok.

Önemli Noktalar

• Yalnızca ortalama 15 dakikalık uyku farkı, beyin yapısı ve bilişsel performansta anlamlı farklılıklar yaratıyor.
• Erken yatıp daha uzun uyuyan ergenler, hem daha büyük beyin hacmi hem de daha iyi zihinsel işlev sergiliyor.
• Düşük kalp atış hızı, uyku kalitesinin ve genel sağlığın göstergesi olarak öne çıkıyor.
• Bulgular, ergenlik döneminde uyku düzeninin akademik olmayan bilişsel beceriler ve beyin gelişimi için kritik olduğunu gösteriyor.

Sonuç ve Öneriler

• Ergenlerin ideal 8–10 saatlik uyku hedefine ulaşamaması önemli bir halk sağlığı sorunu.
• Yatma saatlerini erkene çekmeyi teşvik edecek müdahaleler; örneğin ekran sürelerinin kısıtlanması, uyku hijyeni eğitimi
• Uzun dönemde beyin gelişimi ve bilişsel sağlık için düzenli, yeterli uyku alışkanlığı kazandırılmalı.

Uyku kalitesinin, daha iyi bir zihinsel fonksiyon ile ilgili olduğundan her zaman bahsederim. Bu araştırmada, çok ufak farkların bile yüksek etkisi olduğu gösterilmiş. Özellikle ergenlere, uyku hijyeni eğitimi kesinlikle verilmeli.

Kaynak: Cell (16 Nisan 2025)