Uyku Boşanması Nedir? Yararları ve Zararları
Dr. Mustafa ÜYE
Uyku boşanması, çiftler evli olsa dahi geceleri başka yatak ya da odada uyuması anlamına geliyor. Uyku boşanması olarak adlandırılan bu durumun bazı faydaları ve zararları bulunmaktadır. Uyku ayrılığı da denen bu durum için yakın zamanlı bir araştırmayı sizler için yazmak istedim.
Amerika Uyku Akademisi tarafından Haziran 2025 tarihlerinde online olarak gerçekleştirilen ankete yaklaşık 2 bin yetişkin katıldı. Amaç, katılımcıların yatak arkadaşlarına göre uyku alışkanlıklarını nasıl ayarladıklarını anlamaktı.
Katılımcıların %31’i yatak arkadaşına uyum için ya aynı odada başka bir yatakta ya da farklı bir mekânda uyumayı tercih ediyor.
Katılımcıların uyguladığı diğer yöntemler şunlar:
- %37: İstenenden farklı saatte uykuya geçmek
- %15: Sessiz alarm kullanmak (Titreşimli alarmlar)
- %39: Hiçbir yöntem uygulamamak
Cinsiyete Göre Farklılıklar
Erkeklerin %36’sı uyum sağlamak için yatak değiştirirken, kadınların oranı %27’de kalıyor. Sessiz alarm kullanımında erkekler (%20) kadınlardan (%10) iki kat daha fazla tercih gösteriyor. Kadınların %44’ü hiçbir uyum yöntemi uygulamazken, erkeklerde bu oran %33.
Yaş Gruplarına Göre Eğilimler
18–24 yaş grubunda %33, 35–44 yaş grubunda ise %39 katılımcı yatak değiştirmeyi deniyor. Genç yetişkinlerin %47’si planlanandan farklı saatte uykuya geçerken, 65 yaş ve üzerindekilerde bu oran %21’e düşüyor. Daha ileri yaşlarda “hiçbir yöntem” diyenlerin oranı %65’e kadar yükseliyor.
Özetle
Yetişkinlerin yaklaşık 3'te 1'i uyku alanını değiştirerek yatak arkadaşına uyum sağlıyor ve neredeyse 4'te 1'i uyku saatlerini kaydırıyor. Uyum yöntemleri yaşa ve cinse göre farklılık gösteriyor; gençler ve erkekler daha aktif düzenlemeler yapma eğilimindedir.
Uyku boşanması; eğer çiftlerden birinde uyku bozukluğu varsa diğerinin daha kaliteli uyumasını sağlayabiliyor, geceleri bebek bakımı için sürekli uyanan annenin, babayı uyandırmasının da önüne geçebiliyor ve ayrıca çiftlerin birbirini yatakta özlemesi açısından da faydalı olabiliyor. Fakat tam tersi de geçerli olabiliyor, yatakları ya da odaları ayırmak çiftlerin daha güvensiz uyumasına ve uyku kalitesinin düşmesine neden olmakla birlikte, yakınlaşmayı da azaltabilmektedir. Yine birlikte uyumak ve temas ise oksitosin hormonu salgılatarak daha güvenli uykuyu sağlamaktadır. Uyku boşanmaları rutinde olan ve çok uzun süren süreçler değildir, haftada birkaç kez olabilir. Tüm bunlardan yola çıkarak ayda birkaç kez yatakları ayıran çiftler için "Yatakların ayrılması her şeyin sonu olur." söyleminin çok da doğru olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu konuda tercih çiftlere kalmaktadır. Bu konuda tek bir doğru yoktur. Uyku boşanması kavramı dilimizde biraz garip dursa da uyku ayrılığı anlamına gelmektedir ve evlilik boşanması gibi düşünülmemelidir.